Henri Marie Raymond de Toulouse-Lautrec-Monfa
Όταν σκεφτόμαστε σήμερα τη Μονμάρτη του τέλους του 19ου αιώνα, το Μουλέν Ρουζ, τις χορεύτριες του Καν – Καν και τη ζωή στα καμπαρέ, σίγουρα το πρώτο μεγάλο όνομα που μας έρχεται στο μυαλό είναι εκείνο του Τουλούζ Λωτρέκ.
Σήμερα συμπληρώνονται 150 χρόνια από τη γέννησή του ανατρεπτικού καλλιτέχνη που έδωσε νέα τροπή στην ιστορία της τέχνης, του δημιουργού που – παρά το σύντομο διάστημα της ζωής του, (πέθανε σε ηλικία μόλις 37 ετών) – υπήρξε ένας από τους πρωτεργάτες του postimpressionnisme.
Καινοτόμος ως προς την εικονογραφική αντίληψη και την τεχνική, ο Τουλούζ Λωτρέκ έδωσε νέα πνοή στην εικόνα. Προσεχτικός μάρτυρας και πιστός παρατηρητής της παρισινής νύχτας και των χυδαίων απολαύσεων, χωρίς τους ηθικούς φραγμούς και τις προκαταλήψεις της εποχής του, αποκάλυψε την κρυφή αλήθεια μιας ιδιαίτερης ανθρώπινης μοίρας. Υπήρξε ο πιο ζωντανός, και ο πιο πρωτότυπος της “παρακμιακής περιόδου”
Μέσα από το έργο του η ιστορία βρήκε τον ποιητή μιας εποχής,που σκιαγράφησε την καλλιτεχνική ζωή και τα ήθη της έκλυτης παρισινής νύχτας του τέλους του 19ου αιώνα βασιζόμενος ωστόσο, στην αμεσότητα των δικών του αισθήσεων.
Η δημιουργία του αντανακλά την εφήμερη λάμψη, την ανησυχία και τη θλίψη της «Μπελ επόκ», που με τα φτηνά θεάματα τσίρκο,θέατρο,burlesque, καν- καν και τους οίκους ανοχής, θέλησε να προσφέρει διέξοδο στα προβλήματα που αντιμετώπιζε εκείνη την εποχή η Γαλλία, η οποία έβγαινε ταπεινωμένη από τον Γαλλοπρωσικό Πόλεμο και σειόταν από τα εργατικά κινήματα και τις διεκδικήσεις.
Στο έργο του η γυναικεία φιγούρα δεσπόζει κυρίαρχη και επιβλητική.
«Κατ’ εξοχήν ζωγράφος γυναικών, ο Λωτρέκ έλκεται από τις μικρές καθημερινές πράξεις, τις φευγαλέες στάσεις τις οποίες συλλαμβάνει εκ του φυσικού, την ώρα που συμβαίνουν:
Δημιουργεί μια αξιοθαύμαστη σειρά από προσωπογραφίες, από την πόρνη έως τη βεντέτα του καφέ – σαντάν, από την εργάτρια έως την αστή κυρία, από την ηθοποιό έως την αριστοκράτισσα… Καθισμένος σ’ ένα τραπεζάκι σε μια γωνιά, σκιτσάρει αναρίθμητες σκηνές βιαστικά σκίτσα που ολοκληρώνονται την επόμενη μέρα και γίνονται πίνακες ή λιθογραφίες.
Πορτρετίστας με ακραία ευαισθησία παραμονεύει την “ανάδυση της προσωπικότητας”, δίχως μισογυνισμό και δίχως ηθικοπλαστικό βλέμμα, αλλά αναζητώντας την ουσία του αληθινού,του γνήσιου, του ανθρώπινου».
Θεωρείται ο δημιουργός της αφίσας,γιατί η πρώτη αφίσα που κυκλοφόρησε το 1891 για το «Μουλέν Ρουζ» ήταν δικό του δημιούργημα και γνώρισε τεράστια επιτυχία.
Χαράκτης, ζωγράφος λιθογράφος άφησε τεράστιο έργο μια θεματογραφία απίστευτη, με τεχνική τελειότητα και γραφική κομψότητα. Αποθανάτισε τον κόσμο, την κοινωνία κατανοώντας τους χαρακτήρες με λεπτότητα και σεβασμό!
Νανά Λάτση
Henri Marie Raymond de Toulouse-Lautrec-Monfa
